A house for the mind. Exhibition on the work of Dom Hans van der Laan and Jan de Jong

— 2019, Doornburgh, NL
1eenhuisvoordegeest carolinevoet1bewerkt

NDL

De Benedictijner monnik-architect Dom Hans van der Laan (1904-1991) kreeg in 1957 de opdracht om deze grote priorij te bouwen, hier in Maarssen. Al snel speelde hij de opdracht door aan architect Jan de Jong (1917-2001), zijn meest beloftevolle leerling. Samen bedachten zij deze abdij als het ultieme huis, gebouwd uit een samenspel van binnen en buiten, van stilte en samenzang, van ritme en licht.

Deze tentoonstelling leidt je binnen in de wereld van een leermeester en de student die de leer overstijgt met een meesterlijke architectuur. Dom van der Laan ontwikkelde een eigen verhoudingstelsel van het Plastische Getal. Nog voor hij bouwde in zijn typische elementaire en sobere bouwstijl, ging Jan de Jong concreet aan de slag met ontwerpen en bouwen. Ga op tocht door de vleugels en kamers van dit huis en volg het graven en zoeken naar de fundamenten van de architectuur.

Wat is het als wij wonen, als wij bouwen? Hoe maken we een stad?
Wat is een huis?

Dit is het verhaal van deze abdij. Hoe verder je doordringt in haar kamers, hoe meer je te weten komt over de mens achter de theorie en het gebouw; over de zusters die er woonden en de architecten die haar bedachten. De film van Ingel Vaikla en de soundscapes van Esther Venrooy brengen je dicht bij het leven in deze ruimten. Neem plaats aan de tekentafel en ontwerp zelf een tafel of een gebouw met het Plastische Getal.

  • Curator: Caroline Voet
  • Scenografie & tekst: Voet en De Brabandere
  • Team: Caroline Voet, Leen De Brabandere, Thomas Dreezen, Laura Steenbeke, Sandra De Jaegher
  • Organisatie & uitvoering: Buitenplaats Doornburgh
  • Grafisch ontwerp: Joris Verdoodt en Mathieu Serruys
  • Werk van: Ingel Vaikla (film), Esther Venrooij (film en geluidsinstallatie), Marie Mees and Cathérine Biasino (doek)
  • Meubels: Voet en De Brabandere, Kotryna Urbonaite, Arco Ooms, Jocubas Platukis, Fang Wang (TU Delft, 2017)
  • In samenwerking met: Het Nieuwe Instituut, het Vlaams Architectuur Instituut, Jan de Jong Stichting and Van der Laan Stichting
  • Opening: mei 2019

Eenhuisvoordegeest carolinevoet3
Eenhuisvoordegeest carolinevoet9
Eenhuisvoordegeest carolinevoet8
Eenhuisvoordegeest carolinevoet5
Een klooster is als een groot huis de oervorm van het leven. Waar Dom van der Laan pas in 1982 een woning realiseert, start Jan de Jong al in 1956 met het stelselmatig herbouwen van zijn eigen huis. De woningen hebben leefruimten georganiseerd rond een binnentuin en tonen diezelfde gelaagdheid van buiten naar binnen. Ze zijn een gesamtkunstwerk. Van der Laan en Jan De Jong ontwerpen telkens meubels, kledij en vaatwerk, allen vanuit een eenvoud van vorm en materiaal, geordend volgens het plastische getal.
Voor wie werden deze huizen gebouwd?
De bewoners zelf zijn op zoek naar een zekere rust en soberheid, een bewustzijn ook van het hier en nu. Er is plaats voor leegte. De verstilde ruimten van het huis nodigen uit tot contemplatie. Elke handeling wordt geritualiseerd; het eten aan een tafel, het nemen van water, het slapen in een bed, ... Alles heeft ook zijn eigen vaste plek, waardoor de handelingen vergroeien met hun plekken, en soms ook de bewoners zelf.
Eenhuisvoordegeest carolinevoet2
Op verschillende plaatsen kan je zelf aan de slag als ontwerper.
Her en der staan tafels met een kruk.
Het tekenpapier en het schetspotlood liggen klaar.
Blokkendozen en steentjes zijn opgesteld om mee te spelen en oefenen.
Dom Hans van der Laan leerde zijn studenten hoe je evenwichtige composities kan maken met de verhoudingen 3 : 4 en 1 : 7.
Je leert je eigen compisities maken.
Enkele handleidingen en een film nemen je bij de hand.
Een kruis. Een tafel. Een huis.
Een stuk stad.
Eenhuisvoordegeest carolinevoet7
Doornburgh
Esther venrooij 2
Het Leven, soundscapes en film van Esther Venrooij, 2017 en 2019.
Vaikla film
Roosenberg, een film van Ingel Vaikla, Estonia - België, 2017.